Kategori: Makaleler

Gemide Laçka Ne Demek? Bilimsel Bir Merakla İncelenmiş Denizcilik Terimi Bir deniz yolculuğunda küçük bir kelimeyle karşılaştığımızda, sadece anlamını öğrenmek yetmiyor; o kelimenin arkasındaki işlevi, fiziksel gerekçeleri ve insanların nasıl algıladığı da merak uyandırıyor. İşte bu yazıda, “gemide laçka” terimini bilimsel bir lensle birlikte keşfedeceğiz. İsterseniz bir fincan çay eşliğinde düşünelim: Bu terim nasıl oluşmuş? Ne işe yarıyor? Ve denizciliğe dair ne tür önemli ipuçları veriyor? Laçka Nedir? Temel Açıklama Gemicilik literatüründe “laçka etmek / laçka verilmek” şeklinde geçen bu ifade, bir halatın ya da ipin bağlanmadan tamamen elden çıkarılmadan, kontrollü şekilde serbest bırakılması anlamına geliyor. ([adrasanbalik.com][1]) Özetle; bir halatın gerginliğini…

Kafi Ne Demek İslam’da? Tarihsel Bir Analiz ve Toplumsal Yansımalar Geçmişi anlamak, sadece o dönemin insanlarının dünyayı nasıl algıladığını keşfetmekle kalmaz, aynı zamanda bugünün toplumlarıyla nasıl bağlar kurabileceğimizi de gösterir. Tarih, sürekli bir akışta olan bir süreçtir ve bu süreçte kavramlar, terimler ve düşünce biçimleri zamanla evrilir. Her bir kavram, bir dönemin ruhunu yansıtır. Bugün ele alacağımız “kafi” kelimesi de, İslam tarihi içinde derin kökleri olan ve farklı anlamlar taşıyan bir terimdir. Peki, “kafi” ne demek İslam’da? Bu soruyu tarihsel süreçler, kırılma noktaları ve toplumsal dönüşümler üzerinden anlamaya çalışalım. Kafi Kelimesinin İslam’daki Anlamı İslam’da “kafi” kelimesi, Arapça kökenli bir sözcük…

1 Temmuz 1926’da Kabul Edilen Kabotaj Kanunu ile Yapılan Değişiklik: Denizde Egemenliğin Hukuki İfadesi Tarihsel Arka Plan 20 Nisan 1926 tarihinde Türkiye Sahillerinde Nakliyatı Bahriye (Kabotaj) ve Limanlarla Kara Suları Dâhilinde İcrayı San’at ve Ticaret Hakkında Kanun (Kanun No: 815) yasalaştı; bu yasa, 1 Temmuz 1926 tarihinde yürürlüğe girdi. ([Hukuk Ansiklopedisi][1]) Osmanlı döneminde, yabancı devletlere verilen ayrıcalıklar (kapitülasyonlar) çerçevesinde Türkiye kıyılarındaki limanlarda ve kara sularında deniz taşımacılığı, liman hizmetleri ve kılavuzluk‑römorkaj gibi işler büyük ölçüde yabancı gemi, şirket ve kişiler aracılığıyla yürütülüyordu. ([İstanbul Barosu][2]) Yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti’nin ekonomik bağımsızlık ve ulusal egemenlik anlayışı doğrultusunda, denizlerde de tam kontrolü sağlama hedefi doğrultusunda bu kanun hazırlandı. ([TürkInform Haberler][3]) Kabaca…

İŞKUR İşbaşı Eğitim Programı Nasıl Oluyor? Toplumsal Yapı ve Bireysel Deneyimler Üzerine Bir Sosyolojik İnceleme Bir sosyolog olarak toplumsal yapıların bireyler üzerindeki etkisini anlamaya çalışırken, bireylerin iş dünyasında karşılaştığı engeller ve fırsatlar üzerine sıkça düşündüm. Türkiye’de iş gücü piyasasına katılımı artırmak amacıyla hayata geçirilen İŞKUR İşbaşı Eğitim Programı da, bu bağlamda oldukça önemli bir toplumsal değişim aracıdır. Program, iş arayan kişilere hem mesleki beceriler kazandırmayı hem de iş dünyasında daha kolay bir yer edinmelerini sağlamayı hedefler. Ancak bu program, sadece ekonomik anlamda bireylerin gelişmesine katkı sağlamakla kalmaz, aynı zamanda toplumsal normlar, cinsiyet rolleri ve kültürel pratiklerle de şekillenir. Peki, İŞKUR…

İskoçya Soyu Nereden Gelir? Tarihsel Bir Derinlemesine İnceleme Geçmiş, bazen bir halkın kimliğini şekillendiren bir aynadır; bazen ise, bugünü anlamanın kapılarını aralayan bir anahtardır. Tarihçi olarak, bir halkın geçmişini keşfetmek, sadece eski olayları kronolojik bir sırayla sıralamaktan çok daha fazlasıdır. O geçmişi, bugünkü kimliklerin, kültürlerin ve toplumsal yapıların temellerini atmış bir yapı taşları gibi görmemiz gerekir. Bu yazıda, İskoçya’nın kökenlerine, halklarının tarihsel süreçlerine ve dönüm noktalarına bakarak, bugünün İskoçya’sı ile geçmiş arasındaki derin bağları keşfedeceğiz. İskoçya’nın İlk Kökenleri: Antik Dönem ve İlk Yerleşimler İskoçya’nın soyunun izleri, binlerce yıl öncesine, Antik Britanya’nın ilk yerleşimlerine kadar gider. MÖ 8.000 civarlarında, ilk yerleşimciler,…

İngiltere Anayasası Var Mı? Felsefi Bir Sorgulama Felsefi açıdan bakıldığında, anayasa sadece bir hukuki belge olmanın ötesindedir. Bir toplumun doğasını, bireylerin birbirleriyle ve devletle olan ilişkilerini belirleyen temel bir yapı olarak, anayasa, bir ulusun varlık biçiminin özüdür. Anayasa, sadece devletin güçlerini düzenlemez; aynı zamanda toplumsal sözleşmenin, hakların ve adaletin ne şekilde kurulacağına dair bir anlam taşıyan derin bir felsefi belgedir. Ancak, İngiltere’nin anayasa düzeni, bu felsefi bakış açısına her zaman uymaz. Çünkü İngiltere’nin bir “yazılı anayasası” yoktur. Peki, o zaman, bu durumu felsefi, etik, epistemolojik ve ontolojik açılardan nasıl değerlendirebiliriz? Etik Perspektiften Anayasa: Adaletin ve Hukukun Temeli Her toplumda, haklar…

Üzüm Hangi Gübreyi Sever? Bir Toprak ve Şarap Hikâyesi Beni takip edenler bilir, şarap ve üzüm bağlarıyla ilgili her zaman bir merakım olmuştur. Her şişe şarap, bana sadece bir içki değil, aynı zamanda yıllarca süren bir emeğin, sabrın ve doğal dengenin sonucu gibi gelir. Hangi üzüm hangi toprakta yetişir, nasıl beslenir ve hangi gübreyi sever? İşte bunlar, şarapçılığın en derin sırlarından bazılarıdır. Bugün sizlere, “Üzüm hangi gübreyi sever?” sorusunun cevabını bir hikâye eşliğinde anlatacağım. İlk Adım: Üzüm Bağlarının Sırları Bir çiftlikte, tıpkı diğer çiftçiler gibi, Ali Bey de üzüm yetiştiriyordu. Yıllardır sabırla bağlarını büyütüyor, her yıl sonu şaraplarını yapıyordu. Fakat…

İltizam Sistemi Nasıl Olur? Psikolojik Bir Mercekten Bakış Bir psikolog olarak, insan davranışlarını çözümlemek benim işim. Fakat bazen, dış dünyada görülen karmaşık yapıların, içsel dünyamızla nasıl etkileşime girdiğini sorgulamak da oldukça ilginçtir. Özellikle, toplumsal yapılar ve ekonomik sistemler gibi dışsal faktörler, bireylerin psikolojik durumlarını ne kadar etkiler? İltizam sistemi gibi tarihsel ve toplumsal bir yapının, bireysel ve grup psikolojisi üzerindeki etkilerini düşündüğümde, bu tür sistemlerin insan davranışlarını nasıl şekillendirdiğini daha net görebiliyorum. İltizam, vergi toplama sisteminin devlete ait olmayan kişilere kiralanmasıdır. Ama bu mekanizma, sadece ekonomik bir yapı değildir; insanın psikolojik ve sosyal tepkilerini şekillendiren bir sistemdir. Bilişsel Psikoloji Perspektifinden…

Merhaba! Hayvan kürkünün ne işe yaradığını merak eden ve bu konuda derinleşmek isteyen bir arkadaşınız olarak sizlere sesleniyorum. Bu yazıda, kürkün kökenlerinden günümüze, geleneksel kullanımlarından modern tartışmalara, hatta geleceğe uzanan potansiyellerine kadar kapsamlı bir bakış sunacağım. Fikirlerinizi ve deneyimlerinizi de yorumlarda paylaşmanız için küçük bir davetiyeyle başlayalım. — Kürk Ne İşe Yarar? Kökeni ve İşleviyle Başlayalım Hayvan kürkü, memelilerin tüyleri ve derisiyle birlikte kullanılan doğal bir materyaldir. Tarih boyunca insanların en temel ihtiyaçlarından biri olan “soğuğa karşı korunma” amacıyla kullanılmıştır. Örneğin, National Museum of Denmark’nin verilerine göre, taş çağı insanları soğuğa, rüzgâra ve yağmura karşı kürk kullanırken çeşitli hayvan derilerini işlemek için aletler…

Arapça “Al” Ne Demek? Psikolojik Bir Mercekten Analiz İnsan davranışlarını çözümlemek, onun iç dünyasını anlamak ve bu dünyadaki ipuçlarını doğru bir şekilde yakalamak, psikolojinin en büyük hedeflerinden biridir. Dil, bu iç dünyayı anlamada çok önemli bir araçtır. Kelimeler, yalnızca iletişim aracı değil, aynı zamanda insanların düşünce ve duygularını, çevreyle ilişkilerini, hatta kültürel yapılarla etkileşimlerini de gösteren derin izler bırakır. Bugün, Arapçadaki “al” kelimesini psikolojik bir bakış açısıyla inceleyeceğiz. Bu basit kelime, dilin ötesinde, insanın düşünsel ve duygusal dünyasında nasıl bir yer ediniyor? Hadi gelin, bu soruya birlikte yanıt arayalım. Arapçadaki “Al” Kelimesinin Anlamı ve Psikolojik Yansıması Arapçada “al” kelimesi, “almak”…